سقف کلیسای کاتولیک اشلیرباخ در اتریش، در سبک روکوکو.
روکوکو (به فرانسوی: Rococo) اصطلاحی است در تاریخ هنر برای توصیف هنر تزئینی در زمینههای مختلف معماری، بناآرایی، نقاشی، پیکرسازی، طراحی اثاثه و اشیاء زینتی.
اصطلاح روکوکو در ابتدا توسط پیر-موریس کی (Pierre-Maurice Quays) درسال ۱۷۹۷ از ترکیب واژه فرانسوی روکای (rocaille) و واژه ایتالیایی باروکو (baroco) بوجود آمده است.
خاستگاه و ویژگیها
روکوکو سبکی است که با رشد طبقه متوسط و بورژوای اروپا به وجود آمد و خاستگاه آن فرانسه بود. این سبک در ادامه باروک و در واقع به عنوان واکنشی علیه شکوه و جلال افراطی آن در کاخها پدید آمد. از نخستین نتایج آن ساختن خانههای شهری کوچک و راحت با تزئینات و ریزهکاری فراوان در فضاهای داخلی بود. هنر روکوکو باطراوت و مملو از سرزندگی است.
در تزئینات آن از خطوط منحنی اشکال صدفی رنگهای صورتی آبی و سبز روشن به وفور استفاده میشود. در زمینه نقاشی شیوههای گوناگونی در این دوران پدید آمد. نقاشان به شیوههای فردی گرایش پیدا کردند و دست به آزمونهای تازهای زدند که به رومانتیسیسم منتهی شد.
از مهمترین نقاشان این دوره میتوان به واتئو. شاردن. فراگونار و بوشه در فرانسه. تیه پولو در ایتالیا و گینز بارو در انگلستان اشاره کرد.
رکوکو در اواخر باروک به راه افتاد. این جنبش در قرن ۱۸ شروع شد و بر جنبههای هنری از جمله نقاشی، مجسمه سازی، معماری، طراحی داخلی، دکوراسیون، ادبیات و... تأثیر گذاشت. این شیوه در اوایل قرن ۱۸ در پاریس به عنوان واکنشی در برابر عظمت، تقارن و مقررات سفت و سخت از سبک باروک توسعه یافته است بویژه در کاخ ورسای. سبک باروک که مزین به رنگهای نور، طرحهای نامتقارن، منحنی و طلا مزین بود و هنرمند و معمار رکوکو را بر آن داشت که بر خلاف سبک باروک سیاسی و تمهای عجیب و غریب سبک رکوکو اهل تفریح و بازی و شوخ بود. طراحی داخلی اتاقهای عجیب و غریب به عنوان یک اثر کل از هنر با ظریف و پر اب و تاب مبلمان، مجسمههای کوچک، آینههای تزئینی و معماری تکمیل پرده نقش دار، نقش برجسته و نقاشی دیواری طراحی شده است. در پایان قرن ۱۸ تمهای عجیب و غریب تا حد زیادی با سبک نئوکلاسیک جایگزین شد. در سال ۱۸۳۵ واژه نامههای آکادمی فرانسه اظهار داشت که این کلمه عجیب و غریب "معمولا از نوع زینت، سبک و طراحی در ارتباط با سلطنت لویی پانزدهم و آغاز آن از لویی شانزدهم را پوشش میدهد". این نتیجه شامل تمام انواع هنر از سراسر اواسط قرن ۱۸ در فرانسه است. کلمه به عنوان ترکیبی از rocaille فرانسه (سنگ) و coquilles (پوسته) به علت تکیه بر این اشیاء به عنوان نقوش تزئینی دیده میشود، این اصطلاح همچنین ممکن است ترکیبی از کلمه ایتالیایی "barocco" (مروارید نامنظم، احتمالاً منبع از کلمه "باروک") و فرانسه "rocaille" (فرم محبوب از باغ یا تزئینات داخلی با استفاده از پوسته و سنگریزه) است و ممکن است به سبک تصفیه شده و خیالی است که در بخشهایی از اروپا در قرن ۱۸ به توصیف مد روز تبدیل شد. به علت عشق عجیب و غریب از منحنی مانند پوسته و تمرکز بر هنرهای تزیینی، برخی از منتقدان استفاده از واژه به derogatively مفهوم را میرسانند که سبک بیهوده و بیمعنی و یا صرفاً شیک بود. هنگامی که ترم اول به زبان انگلیسی در مورد ۱۸۳۶ مورد استفاده قرار گرفت، این لحن محاورهای به معنی "قدیمی" بود. این سبک در حال حاضر به طور گستردهای به عنوان یک دوره مهم در توسعه هنر اروپا به رسمیت شناخته شده است.
منابع